Kupno nieruchomości wiąże się z wysokimi kosztam. Chodzi tutaj zarówno o cenę domu, jak i wydatki związane z zawarciem tego typu transakcji. Zalicza się do nich między innymi podatek. Ile wynosi? Czy można go w jakiś sposób uniknąć?
Podatek VAT od towarów i usług obciąża ostatecznego nabywcę danego towaru i jest wliczany bezpośrednio w cenę nieruchomości. Oznacza to, że kupując dom na rynku pierwotnym, od dewelopera, jest on zawarty w jego cenie. Co do zasady, w naszym kraju obowiązuje stawka 23%. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Jeżeli powierzchnia budynków mieszkalnych jednorodzinnych nie przekracza 300 m2 lub gdy do czynienia mamy z lokalami mieszkalnymi o powierzchni do 150 m2, deweloper może zastosować obniżoną, 8% stawkę VAT.
Przedsiębiorca, który dokonuje zakupu nieruchomości używanej w prowadzonej przez niego dzałalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych, może odliczyć podatek VAT o jej zakupu. Kupno nieruchomości z rynku wtórnego, w zależności od tego, czy osoba sprzedająca ją jest osobą fizyczną lub przedsiębiorcą, podatnikiem VAT, rodzaju nieruchomości oraz szeregu innych czynników, może pociągać za sobą konieczność uiszczenia podatku VAT.
Warto wspomnieć tutaj także o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), którym obciążone są niektóre czynności prawne niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Podlegają mu między innymi następujące czynności cywilnoprawne: umowy sprzedaży i zamiany rzeczy oraz praw majątkowych, umowy pożyczki, umowy darowizny, umowy o dział spadku, umowy o zniesienie współwłasności oraz ustanowienie hipoteki.
Podatek od czynności cywilnoprawnych, w odniesieniu do zakupu domu występuje wówczas, gdy nieruchomość została zakupiona na rynku wtórnym i nie został naliczony podatek VAT. Co za tym idzie, kupno domu od osoby prywatnej, przedsiębiorcy zwolnionego z podatku VAT i czynnego podatnika VAT, która sprzedaje nieruchomość ze stawką zwolnioną na bazie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, wiąże się z koniecznością uiszczenia przez nabywcę podatku od czynności cywilnoprawnych. W sytuacji, w której wystąpi obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług, nie jest konieczne opłacanie podatku od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do kupna domu.
Gdy do czynienia mamy z zakupem domu, podatek od kupna nieruchomości pod postacią podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości. Jego wysokość jest obliczana i odprowadzana przez notariusza. Koszt ponosi w tym przypadku kupujący.
Kupno lokalu z rynku pierwotnego od dewelopera, który opodatkował taką sprzedaż podatkiem VAT, nie wiąże się z koniecznością uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych. W takiej sytuacji, obowiązek zapłaty PCC od nabycia domu opodatkowanego VAT skutkowałoby podwójnym opodatkowaniem takiej nieruchomości. Wyjątkiem jest kupno domu na kredyt. Wówczas kupujący jest zobowiązany do zapłaty zarówno podatku VAT, jak i podatku od czynności cywilnoprawnych.